Rekabetin zirvesi olan Final Four’a oldukça az bir vakit kaldı. Bu format, basketboldaki diğer her şey gibi Amerika’dan, bunu 1939 senesinde uygulamaya başlayan yıllık NCAA turnuvalarından ithal edildi. Final Four formatı Avrupa’da ışığı, 1966 senesinde İtalya’nın Bologna kentinde Olimpia Milan, Slavia Prague, CSKA Moskova ve AEK Athens ile birlikte gördü. Ertesi sene İspanya, Real Madrid’de Real Madrid, Milan, Slavia ve Olimpija Ljubljana’nın mücadele ettiği sezonun ardından ise FIBA, bu formatı 1988’e değin rafa kaldırdı. Bu içerikte 21 senelik uzun aranın öncesini dikkate almamamın nedeni ise çok basit: O koçlar başarılarını bir daha asla tekrarlayamadı.
Bu içeriği Final Four’un yalnızca modern döneminde (1988) görev yapan koçları dikkate alarak hazırladığımı belirtmek isterim. Bu nedenle Aleksandar Nikolic, Pedro Ferrandiz ve Aleksandar Gomelskiy gibi başarılı isimleri bulamayacaksınız.
Bu sıralamayı yaparken koçların yalnızca kazandıkları şampiyonlukları değil Final Four mücadelelerini de göz önüne almamın yanında kariyerlerinin uzunluğunu, kulüplerinin kapasitesini, geleneklerini ve bütçelerini ve hatta genç oyuncularının gelişimine de dikkat ettim.
Final Four’a ulaşmak sezon boyunca ortaya konan çalışmanın müthiş ödülü iken şampiyonluk üstteki kiraz fakat bu arada koçların bıraktığı mirası da unutmamalıyız.
Burada bazı sayılardan söz edeceğiz:
- Final Four’da en az bir kere mücadele etmiş 45 koç bulunuyor (2001 SuproLeague ve aynı yılın EuroLeague yarı finalleri dahil)
- En az bir kere şampiyon olmuş 14 koç var ve hepsi de ilk onda olmayı hak ediyor ama altısını ayırmak zorundaydım çünkü kupaya ulaşamayan iki koçu dahil ettim.
- Final Four’da mücadele etmiş 29 takım var.
- İlk maddede bahsedilen 45 koç, 12 farklı milletten geliyor.
- İtalya Final Four’da mücadele etmiş koçlardan yedi tanesinin ülkesi olarak zirvedeyken Sırbistan ve Yunanistan altışar isimle ikinci sırayı paylaşıyor.
- Final Four’a en çok yükselmiş koçlar ise Sırbistan’dan (36 sezon) gelirken ikinci sırada 21 sezon ile İtalya bulunuyor.
Vladimir Stankovic’in listesi: Final Four etabının en iyi on koçu!