Son olarak da bugünün savunmalarının daha iyi olmasının bir başka sebebini söyleyeceğim sizlere: “İllegal savunma”. 2001-2002 sezonundan önce lig için yürürlükte olan ve bir takım maddelerle savunmaları, özellikle de oyuncuların pozisyon almalarını sınırlayan kuralın adıydı bu. Bu kuralın asıl amacı geçmişte de şu anda da kolej basketbolunun temel taşı olan, alan savunmasının önüne geçmekti. Maddelerin detayları net değil ancak ana fikir şu şekilde:
1) Savunma oyuncusu, rakip oyuncuyu savunmalı; alanı veya sahadaki belli bir bölgeyi değil.
2) Bir savunma oyuncusu, karşı takımdan birini savunmadığı sırada boyalı alanda üç saniyeden fazla zaman geçiremez.
3) Topsuz alan savunmacıları, double-team yapmaya ya da içeri cut yapacak rakip oyuncuyu takip etmeye çalışmadıkları sürece üç saniye koridorunu geçemezler.
2001-2002 sezonundan önce bu kural tamamen kaldırıldı. Bu da, özellikle de üçüncü maddenin ortadan kalkması sayesinde, savunma sistemlerinde birçok şeyin gelişmesine yardımcı oldu. İllegal savunma yürürlükten kalkınca takımlar topsuz alandan, topla pota arasına daha çok savunmacı gönderebilmeye başladılar. Bu da potaya ulaşmaya çalışan perimetre skorerlerinin çok sayıda zor durumla karşı karşıya kalmasını beraberinde getirdi. Sizlere Bill Simmons’un kitabından bu durumu daha iyi açıklayan bir parça sunmak istiyorum:
“1981 yılına geldiğimizde yeni akım koçlar savunmaları öylesine sertleştirmiş ve geliştirmişti ki, lig yöneticileri alanı açabilmek için “illegal Savunma” kuralını ortaya attılar. Hakem Ed Rush, Sports Illustrated’e verdiği röportajda ‘Jump-shot ligi olmak üzereydik. Biz de gidip, koçlarla konuştuk ve onlara ‘O çok harika savunmalarınızla ligi batırdınız, şimdi de düzeltin.’ dedik. Onlar da düzelttiler. Bu yeni kural orta alanı açacak ve iyi oyunculara hareket edebilmeleri için alan sağlayacak. Julius Erving ve David Thompson gibi kendi adamını geçtikten sonra bile hala sıçrayıp, şut atmak zorunda kalan oyuncuların şimdi ekstradan birkaç metrelik daha alanı olacak ki o birkaç metrelik alan da bu gibi isimlerin tek ihtiyaç duyduğu şey.”
Yani temelde yeni kural, koçların sahada perimetre oyuncuları ve boyalı alan arasında tampon bölge görevi üstlenebilecek savunmacılar bulundurabilmesini sağladı. Ed Rush’ın da dediği gibi bu eski kural “orta alanı açmıştı.” Kural ortadan kalkınca orta alan yeniden girişe kapandı. Zeki insanlar bunun yaşanacağını önceden tahmin etmiş ve perimetre oyuncularının karşılaşabileceği zorlukları öngörmüştü.
2001 yılında kural daha ortadan kalkmamışken Dean Oliver bu değişimin doğuracağı muhtemel sonuçlar ile alakalı şunları yazmıştı:
“Bu kural değişiklikleri her ne kadar lig yöneticilerinin oybirliği ile gerçekleşiyor olsa da ligi takip edenlerin ortak bir payda da buluşabildiği konular değil, özellikle de illegal savunmanın kaldırılması konusu. Bu sporda savunmacısını bire birde geçerek tutunabilen oyuncular alan savunmasının geri dönmesiyle birlikte kendi etkinliklerinin de azalmasından korkuyorlar. Hücum etme süresinin de artmayacağı düşünüldüğünde takımlar, iyi savunmalar karşısında acele şut denemeleri yapmak zorunda kalmaktan çekiniyorlar.”