Altını defalarca çizmek gerekir ; Teodosic’in zihinsel olarak oyundan düşme olasılığı gerçekçilikten epey uzak artık. Euroleague’in en iyi oyuncusu olduğunu söylemek bile mümkün onun için -ki bence öyle- dolayısıyla sadece eski alışkanlıkları üzerinden gereksiz ezberleri yapmanın bir anlamı yok. Mağlubiyetin kesinleştiği anda sert çıkış yaptığı Fenerbahçe Ülker maçı geçmişte yaptıklarının bir örneği değildir. Dolayısıyla Teodosic kafa olarak maçtan koparsa bu hesapta olmayan sürpriz bir gelişmedir artık, öyle değerlendirilmelidir. Nihayetinde, bunlarla uğraşmak yerine odaklanmak gereken CSKA Moskova’nın ikili oyunlarının üçüncü periyotta olduğu gibi ezber halini almasını önlemek. En önemlisi bu. Ama dün de gördük ki Anadolu Efes, Teodosic’in oynadığı ikili oyunlarını hemen hiç savunamadı üçüncü çeyrekte. Bir periyot boyunca Teodosic’in verimli ikili oyun oynamasını ise Euroleague’de -1-2 takım dışında- hiçbir takım kaldıramaz.
Maçın ilk yarısıyla ikinci yarısı epey farklıydı Anadolu Efes için. Boy ortalaması çok uzun bir takım CSKA Moskova. Dolayısıyla ribaund sonrasında sürekli koşmak ve yerleşmemiş savunmaya karşı skorlar bulmak maçın içinde kalabilmek adına son derece önemli. Anadolu Efes yüksek başarıyla gerçekleştirdi bunu ve özellikle Heurtel’in tempoyu hiç gerek yokken düşürdüğü bazı hücumlar haricinde fazlasıyla işlevseldi bu plan. Öte yandan hızlı hücum fırsatları yakalayabilmek için CSKA’yı ikili oyun temelli hücum organizasyonlarından uzaklaştırmak, özellikle Khryapa’nın yokluğunun hissettirilmesine neden olacak şekilde pas oyununa yönlendirmek Anadolu Efes’in en büyük doğrularındandı.
Şöyle söyleyebiliriz; CSKA Moskova’da Khryapa’yı vazgeçilmez ve korkutucu kılan üzerinde tek savunmacı bırakılamaması. Oyun içinde ikinci bir pas dağıtım merkezi olması, servisleri tepeden ve durağan bir şekilde yapabilmesi ona sürekli sıkıştırma yapma ihtiyacını doğuruyor ve bu sıkıştırmaları usta işi servislerle cezalandırıyor. Her tedbire önlem alabiliyor ve boyalı alan çevresinde tepeden baş döndürücü bir pas trafiği kazandırıyor CSKA’ya. Kaun’u üç saniye koridorunda ne kadar tehlikeli olduğunu bile bile yalnız bırakmak zorunda kalıyor rakip savunmalar. Onun yokluğunda CSKA’nın oyunun hakimiyetini ele geçirmesi ekseriyetle Teodosic-Kaun bağlantısının ne kadar sağlam olduğuyla ilgili. Yani ikili oyunlardan kazanılan skorlar büyük önem taşıyor. Khryapa’lı dönemde yapıldığı gibi oyunu durağanlaştırmak CSKA için çok tercih edilir bir plan değil. Kaun’la Teodosic arasındaki bağlantının sağlamlaşması ise savunmanın odağını parça parça eden bir tehdit ve dışarıda bu dağılmayı cezalandırabilecek De Colo, Weems başta olmak üzere pek çok oyuncu var.
Anadolu Efes’in ilk periyottaki başarısını şöyle açıklayabiliriz. Rakibine karşı sahip olduğu çabukluk avantajı CSKA kısalarının yaptığı topsuz koşuların anlamını kaybetmesini ve bireysel zorlamaların artmasını beraberinde getirdi. Devamında gelen hızlı hücum sayıları CSKA’nın oyunun temposunu düşürmesini, dolayısıyla ritmini büyük ölçüde kaybetmesini sağladı. Kaun da üç saniye bölgesine sıkışmış hücumda sıklıkla potadan uzak aldı topu.
Kayda değer başarılardan bir diğeri Euroleague’de karşısına gelen hemen her savunmacıya eşleşme sıkıntısı çıkaran Vorontsevich’e karşı Saric başta olmak üzere A.Efes savunmacılarının yüksek direnciydi. Vorontsevich’in özellikle dış şutlardaki başarısı, topla potaya gidebilmesi Kaun ve Hines’ı boyalı alanda fazladan yardımlarla boğuşmaktan kurtaran en önemli faktör. Üzerine hep bir oyuncu dikmek gerek çünkü. İlk çeyrekte Vorontsevich, o etkinliğini kaybedince Kaun’a fazladan bir savunmacı göndermekte herhangi bir sakınca kalmadı.
CSKA adına direnç noktası Milos Teodosic ve kısmen Sonny Weems’di ilk yarıda. Yazının başında belirttiğim üzere ; Teodosic’in mental kopmalar yaşamasını beklemek hiç akıllıca bir tercih değil artık.
CSKA Moskova’nın maçın gidişatını istediği yöne çevirdiği bölüm tartışmasız üçüncü çeyrekti. Kaun’la Teodosic arasındaki bağlantı bu çeyrekte koparılamaz bir hal aldı ve diğer tüm oyuncuların istediği ortam oluştu. De Colo ve Vorontsevich’in günlerinde olmamaları büyük şanstı yoksa maç sonu bu kadar heyecanlı olmayabilirdi.
Öte yandan üzerinde şiddetle durmak gerekir: Teodosic-Kaun pick&roll’lerine bu kadar hazırlıksız olmak, o oyunları savunmak adına gerekli ezberleri edinememiş olmak CSKA karşısında mağlubiyetin kabullenilmesidir aslında. Üçüncü periyodun tamamı Kaun-Teodosic üzerinden oynanan ikili oyunlarla geçti. Kabul edilemez olan Anadolu Efes’in potaya devrilen Kaun’a hiçbir şekilde yardım getirmemesiydi. Bu ikili oyunlarda Teodosic’i sürekli sıkıştırmak çözüm getirmez, o servisi bir şekilde yapar ama Kaun’un potaya devrilirken aldığı toplarda yalnızca bitirmeyi düşünmesinden faydalanmak gerekirdi. Kaun, Tomic veya Oğuz gibi topu aldıktan sonra bitirmenin yanın da servisi de düşünen bir oyuncu değil. Sıklıkla karşısına tek de çıkılsa ikili de çıkılsa bitirmeyi düşünür, karşısında tek kişi kalırsa bitirmesini engellemek neredeyse imkansızlaşır. Dün olan buydu.
Son periyoda Ivkovic, CSKA’nın Teodosic’siz sahaya çıkmasını değerlendirme amacıyla pivotsuz başladı. İlk yarıda olduğu gibi tempoyu yukarı çekip kolay sayılarla CSKA’nın ritmini kaybetmesini sağlamak muhtemel niyetiydi Ivkovic’in ama bundan da fayda sağlayamadı A.Efes. Maçın içerisinde kalmayı başarsa da oyun CSKA’nın istediği rotada seyretti. CSKA savunmasının ne şeklini bozulabildi ne de CSKA hücumlarının verimi düşürülebildi. Bireysel formsuzluklar dışında oyunun gidişatı CSKA’nın istediği yöndeydi. 31 saha içi isabetinin 22’sini asist üzerinden buldu CSKA, dahası da olabilirdi.
Sanırım üzerinde durulması gereken bir diğer hata da Ivkovic’in Janning üzerinde bir hayli diretmesi ve onu sahada tutmasıydı. 1/3 ikilik ve 1/4 üçlük isabetiyle oynadığı bir maçta Janning’in 24 dakika sahada kalması hiçbir şey kazandırmaz Anadolu Efes’e. Üstelik Janning’in iyi gününde olmadığı maçın başından itibaren ortadaydı. Özellikle Heurtel’le birlikte olduğu dakikalarda CSKA kısaları -ki boy ortalamaları Heurtel-Janning ikilisinin çok üzerinde- çok rahat kurtuldu onlardan. Altını çizmek gerekir ; sıklıkla bu ikilinin eşleşmeleri Teodosic ve De Colo’ydu. Bunun sonucu Anadolu Efes uzunlarının odaklanmaları gereken bölgenin hacminin artması oldu. Janning yerine Cedi’yi sahada tutmak hem fırsat yakalandığında kolay sayılara çabuk gidebilmek hem de CSKA kısalarının savunmacılarından kolay kurtulmasını engellemek, canlarını sıkmak gibi sonuçlar doğurabilirdi. İlk periyotta olduğu gibi…
Lasme 11 dakika oynadı ve daha çok Krstic-Bjelica ikilisini kullandı Ivkovic. Dışarıda formsuz Janning ve savunma zaafı had safhada olan Heurtel. Bu şartlar altında oyunu CSKA’nın istediğinden farklı yöne evirmek mümkün değildi ve fark dramatik bir hal almasa da maçın kazanılması adına birkaç umut verici üçlük dışında bir gelişme yaşanmadı. Sonuç en iyi oyuncusunun transfer edildiği Laboral Kutxa ile playoff mücadelesi verme noktasına gelmek oldu.
A.Efes’in son dönemde yaşadığı sıkıntıların Heurtel’in takıma dahil olmasıyla ilgilisi yadsınamaz. Hatırlayalım. Unicaja Malaga’ya kaybettiği maçın ertesinde şunları yazmıştım:
“Thomas Heurtel’in oyundaki ağırlığının artmasından itibaren Anadolu Efes’te baş gösteren temel problem Unicaja Malaga karşısında da tüm etkisiyle ortaya çıktı ilk yarıda. İlk başta belirtmek gerekir ki Anadolu Efes esnek bir oyun planına sahip değil, kadro yapısı buna izin vermiyor. Yani temel strateji üzerinde ancak ince rötüşler yapılabilir. Dolayısıyla sezon başındaki planda ciddi değişikliklere gitmek mümkün değil (…)”
Anadolu Efes, Euroleague’in en iyi hücum takımı değil ancak kolay sayı bulabilme konusunda hafife alınmayacak bir beceriye sahip. Bu kolay sayıların temelini ise savunma oluşturuyor. İyi savunmalarla rakibi top kaybına veya zorlama şuta zorlamak, devamında ise kolay sayılar bulmak Anadolu Efes’in rakip savunmanın dengesini bozmak adına en önemli planlarından. İşi tamamen sete bıraktıklarında ise en kolay rakip karşısında bile sıkıntı yaşarlar(…) Doğruya odaklanmak gerekir, yani oyunun kaynağını savunma yapmak.”
Bu bakımdan bir takım kafa karışıklıklarının sürdüğünü söylemek mümkün. Anadolu Efes oyunun kaynağını savunmaya taşıyabilme konusunda sıkıntı yaşamaya hâlâ devam ediyor. İşler kötüye gittiğinde Heurtel üzerinden düşük tempoda, akıcılıktan uzak oynanan set hücumları tek çözüm planı görünümünü almakta ve Heurtel öncesinde yapılan doğrular rafa kaldırılmaktadır. Başka türlü Heurtel ve Janning’in böylesine savunma zaafiyeti verdikleri maçta birlikte uzun dakikalar oynamasının açıklaması yoktur. Ana plan ve bu planı kıymetli kılan rotasyonlar tekrar akla getirildiği takdirde playoff yolunda daha olumlu konuşmak mümkün olacaktır.