Dünden bugüne verimli hücum takımlarının sete başlarken tercih ettiği oyunların başında; tepeden ya da çaprazdan “doğru” oynanan ikili oyunlar var. Pick&roll’un adeta kutsal kitabını yazan John Stockton-Karl Malone ikilisinden bugüne çok şey değişti. (Stockton perdeleri o kadar iyi yönetiyor, perdeden sonra devrilen Malone’a yardım gelirse yayda bekleyen Hornachek’e öyle paslar veriyordu ki bugün belki de kırılması en zor NBA rekorunun sahibi. Toplam 15,806 asist. Sayının büyüklüğünün daha iyi anlaşılması için, ikinci Jason Kidd’in 12,091 asistte olduğunu söylemekte fayda var. Yani maç başına 10 asist yaptığını var sayarsak Kidd’in 372 maç daha oynaması gerekirdi)
P&R’lar verim verdikçe savunmalar iyileşmek zorunda kaldı. Savunmalar iyileştikçe P&R’lar kendini başka formlara evirdi. Duncan’ın perdesi Parker’a öyle geniş bir alan açıyordu ki Parker ile pota arasında kocaman bir boşluk oluyordu. Eğer yardım savunması Parker’ı doğru zamanda karşıladıysa potaya devrilen Duncan’a ya da yay gerisinde bekleyen şutörlere de pas veriyordu. Böylece bir P&R en az üç farklı tehdit opsiyonu yaratıyordu.
Ve bugüne geldiğimizde ligin en ölümcül üç P&R oyuncusundan ikisi aynı takımda. Paul ve Harden. İkisi genellikle Capela’yı, bençten geldiğinde de Nene’yi besliyor. Devrilmeyi çok iyi bilen Capela o iki muhteşem pasör sayesinde çaylakken hayalini bile kuramayacağı bir sezon geçiriyor. 14.2 sayı, 11.1 ribaund, 67% saha içi isabeti ve daha da önemlisi 26.54 verimlilik puanı ile bu istatistikte altıncı sırada. İlk beş sıradaki isimler Capela’nın yaptığı işin değerini daha net ortaya koyuyor. Harden, LeBron, Antetokounmpo ve Curry.
Ligin en verimli perdecisi Capela’dan bahsetmişken gelin perdelere farklı bir açıdan bakalım. Mesela biraz daha yüksek bir açıdan. Çünkü perdelerde artık yeni perdeyi izliyoruz.
Oyunun hızlanması sadece erken gelip, atmaya dayanmıyor. Set içi pas ve cut temposunun da hızlanması anlamına geliyor. Tamam erken gelmek toplamda çok daha büyük etki yaratırken çabuk hücum imkanı bulunamayan pozisyonlarda ise tepeden oynanan perde birinci kilit çözücü görevinde.
Daha önce pozisyonların sayısının azalmasının oyuncuların görev tanımlarını arttırdığını detaylıca anlatmıştım. Şimdi görev tanımı değişen bazı uzunlara bir göz atalım.
Green: 7.7 asist
Horford: 5.3 asist
DeMarcus: 5.1 asist
Jokic: 5.0 asist
Marc Gasol: 3.9 asist
Drummond: 3.7 asist
Embiid: 3.4 asist
Ligin en iyi asist yapan yedi uzunu da takımlarının birinci ya da ikinci oyun kurucu görevlerini üstlenmiş durumda. Drummond dışında diğer tüm oyuncuların şut tehditleri de var. Drummond’un da serbest atış yüzdesi bu sene gözle görülür şekilde düzeldi. (Geçen sezon 38.6% ile atarken bu sezon 62.6% oranında sokuyor) Drummond’un bu sezonki çıkışına özellikle dikkat etmek gerek. Kariyeri boyunca pas mesafesi kol uzunluğu olan Drummond şu anda takımın en önemli pas istasyonlarından biri. Detroit’in beklentilerin üzerine çıkan performansında Drummond’un bu sezonki rolü ve oyun odağı çok önemli.
AH_Assists
Tepeden ikili tehdit yaratabilen uzunlar, takımların hücumlarına yeni bir boyut kazandırıyor, demiştik.
Örneğin, Horford tepede topu aldığında cut eden Irving, Jaylen Brown veya Tatum’a çok basit pozisyon yaratabiliyor. LeBron’un 2017 finallerinde söylediği gibi NBA tarihinin ateş gücü -fireball- en yüksek takımı Golden State’te ise durum daha da tehlikeli. Sete yerleşmiş bir GSW hücumunda top Green’in ellerindeyken savunma kimi riske edeceğini iyi ölçmek zorunda. Sürekli hareket halindeki Curry-Klay ve Durant üçlüsü aynı anda iyi savunulması neredeyse imkansız bir oyuncu grubunu oluşturuyor.
DG_Assist
Konumuza geri dönüp, kısaca anlatmaya çalışalım. Topu tepede alan uzunu, savunmacısından kurtulmak için kullanan topsuz kısalar, uzunun çevresinden dolaşır. Aynı anda hem pas istasyonu hem de şut tehdidi olabilen toplu uzuna savunmacısını takan kısa, çoğu zaman koşusuna savunmacısı olmadan devam eder. Artık savunma yapan takım tamamen toplu uzunun insafına kalmış olur. Savunmacısından kurtulan kısaya pas vermek birinci opsiyon. Eğer savunma adam değişirse de toplu uzun potaya devrilir. Karar anlık gelişen pozisyona göre verilir.
Bu oyunu ligde en iyi yapan uzun geçen seneye kadar Marc Gasol’du. Bu sene ise Drummond neredeyse Gasol kadar tehdit yaratıyor. Üstelik Marc Gasol’e göre daha hızlı ilk adıma ve daha güçlü bir bitirişe sahip olan Drummond rakipleri için ciddi bir tehdit haline gelmiş durumda. Hele de maç başına yaklaşık dört asist yapabilen bir Drummond!
Bir paragrafta özetlenebilecek topsuz kısaya toplu uzun perdesi o kadar çok fırsat yaratıyor ki tüm opsiyonların aynı anda savunulması mümkün değil. (Tabii ki uzunlar her zaman doğru kararı vermiyor. Bu nedenle toplu uzunun, topsuz kısaya yaptığı her perde sayı ile bitmiyor. Ancak biz burada sadece hücumların genişleyen perspektifinden bahsediyoruz)
Pas dağıtabilen uzunlar tepedeki perde üzerinden tehdit yaratırken post up’ta da daha tehlikeli bir silaha dönüşüyorlar. Kısalar yine, toplu uzunun çevresinden dolaşarak savunmacısından kurtulur, bu sefer potaya daha yakın yerde topla buluşma şansına sahip olur. Eğer savunma yapan takım, help&recover’a başvurursa bu sefer yayda bekleyen şutörleri bulunur ve kolay sayı…
Uzunların pas yeteneklerinden bahsederken NBA tarihinin en iyi uzun pasörleri Litvanya efsanesi Arvydas Sabonis ve Hakeem “Dream” Olajuwon’ı atlamak basketbola haksızlık olur. Çağının çok ötesindeki bu iki süper yıldız, bugünün uzunlarına ilham verdiği kesin.