Yazı: Zeljko Obradovic, EuroLeague
Çeviri: Buse Nur Küçe, TrendBasket
Koçluğun en zorlayıcı yanlarından biri tamamen psikolojik: oyuncuları motive etmek ve bütün takımı hedefe odaklanmış bir halde bir arada tutabilmek.
Tabii ki bunun nasıl başarılacağıyla alakalı fikirlerini sormak için gidilecek en doğru isim, Avrupa basketbolu koçluğunun usta ismi Zeljko Obradovic. Bu yazıda Fenerbahçe’nin koçu bizimle takım psikolojisiyle alakalı oldukça önemli bilgileri paylaşıyor.
Oyuncularımla ilgilenirken asla aklımdan çıkarmadığım tek bir şey var: Hepimiz insanız. Onlara karşı mümkün olduğunca saygılı olmaya çalışıyorum. Birileri bana, bu insanlara koçluk yapabilme fırsatını tanıdı ama ben de tıpkı onlar gibi bir insanım. Eğer hayatlarında ters giden bir şeyler varsa onlara yardım etmek için her zaman orada olduğumu hepsi çok iyi biliyor. Hayattaki en iyi arkadaşlarım her zaman oyuncularım. Birlikte o kadar çok zaman geçiriyoruz ki aksi mümkün değil zaten.
Tam da bu yüzden oyuncularımı dinlemeyi ve onlarla saha içinde veya saha dışında sohbet etmeyi çok seviyorum. Herhangi bir şey hakkında olabilir bu sohbetler. Oyuncular genellikle zeki olmaktan hoşlanırlar, sormak istedikleri sorular olur ve ben bu durumu çok seviyorum. Bazen diğer takım arkadaşlarının önünde soru sormak istemeyebiliyorlar bu yüzden daha sonra yanıma gelip benimle baş başa konuşabilirler. Her yeni fikre kapım açık. En iyi yolu bu.
Bir koç olarak oyuncularınızı iyi tanımalı, onlara herhangi bir durumda nasıl tepki vermeniz gerektiğini iyi bilmelisiniz. Kenarda siz varsınız bu yüzden her oyuncunun nasıl olduğunu bilmelisiniz. 12 farklı karakterle çalışıyorsunuz ve bir duruma herkesin göstereceği tepki aynı olmuyor. Birine karşı daha sert bir tavır takınırken öbür oyuncunuza karşı daha ılımlı yaklaşmanız gerekebiliyor. Ben oyuncularımın da takımın da daha iyi olmalarını istiyorum. Günün sonunda onlar da bunu gayet iyi anlıyorlar ve en önemli olan da bu zaten.
İşimiz oldukça stresli. Hem oyuncular hem de koçlar olarak bizler hızlı düşünmeli ve hızla karar almalıyız. Bazen gerçekten çizgiyi aştığımı biliyorum, farkındayım. Ancak bunu yaptığımda da özür dilemekten çekinmiyorum. Oyuncumun yanına gidip: “Pekala, yaptığım veya söylediğim şey yanlıştı. Beni tanıyorsun ve bunu isteyerek yapmadığımı da biliyorsun. Tamamen anlık bir tepkiydi ve bunun için özür dilerim.” diyorum.
Bundan hiçbir zaman vazgeçmeyeceğim çünkü basketbol duygularımızla oldukça iç içe bir oyun ve her şeyi kontrol etmemiz mümkün değil. İşimi mümkün olan en iyi şekilde yapmak istiyorum. Zaten bu yüzden bazen birine dokunmak veya oyuncularıma karşı agresif olmak zorundayım. İnsanlar “Yok artık!” diyebilir ancak bu ben ve oyuncularım arasındaki bir durum. Biz olayların neden bu şekilde geliştiğini biliyoruz.
Oyuncularım benim karakterimi biliyorlar. Oldukça net bir insanım. Maçlarda ve antrenmanlarda yüzde yüzlerini ortaya koymalarını istediğimin farkındalar. Bunu yapmamak için bir bahaneleri yok. Eğer birinin sahada yüzde yüzünü vermediğini görürsem ona karşı takındığım tavır da gayet net olur.
Yüzde yüzünü vermek sadece fiziksel değil aynı zamanda zihinsel de bir durum. Bütün oyuncularınızın hemfikir olduğundan emin olmalısınız çünkü sahada her şey onlara ve maç içinde yaptıkları hareketlere bağlı. Maç içerisinde benim de konsantrasyonum yüzde yüz olmalı. Eğer ben konsantre olamazsam bu takım için bir sorun olur. Bu yüzden kendimi böyle hazırlıyorum, her an için en iyi çözümü üretmeye çalışarak. Tabii ki bunu her maçın her saniyesinde başarmak mümkün değil fakat ben yine de deniyorum. Bu oyuncular için de geçerli, konsantre olmak zorundalar.
Bir yandan işimin önemli bir diğer parçası da oyuncularımı baskıdan mümkün olduğunca korumak. Oyuncularımı rahatlatmak için özellikle bazı kritik maçlar öncesinde farklı yöntemler deniyorum. Rahatlamalı ve bunun, basketbol oynamanın, hayatları boyunca yaptıkları bir şey olduğunu ve bundan keyif aldıklarını hatırlamalılar.