Beşiktaş Sompo Japan’ın mevcut kadrosu somut başarılar için hala yetersizdir ancak Yağızer Uluğ’un takıma yerleştirmeye çalıştığı oyun prensipleri titiz kadro planlamalarıyla birlikte uzun vadede önemli başarılar yakalamak adına umut vericidir. Yapılan hatalardan ders çıkarıp bu hatalara sağlıklı reaksiyonlar verebiliyor olmak ise Beşiktaş Sompo Japan için bir diğer önemli artıdır. Sadece 4 gün önce Zenit St. Petersburg karşısında yapılan hatalardan alınan dersler Anadolu Efes’in birtakım yanlışlarıyla birleşince ortaya kıymetli bir zafer çıktı.
Beşiktaş Sompo Japan’ın Anadolu Efes karşısında üstünlük kurmasının en önemli sebebi her maç biraz daha oturan hücum kurgusu. Rakip savunmaların sağlıklı yerleşim yapmalarına izin verilmiyor. Uzun süreler beş şutörü sahada tutan bir takım Beşiktaş Sompo Japan. Daha önemlisi her an her şutör için uygun fırsatın ansızın gelebiliyor olması. Aynı zamanda bu şutörlerin varlığının farklı eksiklerin kapatılması amacıyla kullanılıyor olması.
Bu eksiklerden en önemlisi topla potaya gidip rakip savunmanın yerleşimini tek başına bozabilecek bir hücumcuya sahip olmamak. Ancak bireysel özelliklerle yapılan her şeyi -daha alt seviyede olmakla birlikte- süratli pas aktarımı+topsuz koşu ile yapmak ve bu eksiği belirli bir ölçüde kapatmak mümkün. Şutör fazlalığını bunun için kullanıyor Yağızer Uluğ. Üç sayı çizgisinin içerisinde bir oyuncudan fazlasını sıklıkla göremiyoruz Beşiktaş Sompo Japan hücumlarında. O alandaki boşluk rakip savunmanın yerleşimini bozmak için kullanılıyor.
Topu eline, savunmacısını karşısına alarak çok özel katkılar verebilecek oyuncuya sahip değil Beşiktaş Sompo Japan. O halde topu herhangi bir oyuncunun elinde fazladan tutmaya da ihtiyaç yok. Oyuncular kadar topun da hareketli olması şart. Bu hareketlilik rakip savunma düzenine göre uygun şartlar oluşuncaya dek sürüyor. Elverişli şartların oluşumu 4 saniye sürebileceği gibi 20 saniyeyi de bulabiliyor. Ancak en ufak bir çözümsüzlükte oyun kurucunun aranıp onun ikili oyunlarını veya birebirlerini kullanma gibi tek boyutlu bir çözüm yolu saplantısının olmaması sebebiyle rakip savunmaların yerleşimini sağlıklı kurması en azından sezonun ortalarına yaklaşırken kolay değil. Tekrar belirtmek de fayda var. Top da hareketli, oyuncu da. Bir yandan da maçın büyük bölümünde sahada bulunan beş oyuncu şutör.
Lampe’nin kullanılışı bu şut tehdidinden faydalanma anlamında kıymetli bir örnektir. Sırtı dönük pozisyonda topla buluşturulduğunda onun bulunduğu alanın ters yönünde belirli bir alan paylaşımıyla yığılıp o bölgeden bir veya iki Beşiktaş Sompo Japan şutörü Lampe’nin görüş açısına hareketleniyor. Yani Lampe sırtı dönük oyuna başladığında geniş bir hareket alanına, oyunun gelişimi esnasında da muhtemel bir pas opsiyonuna sahip oluyor. Öte yandan Lampe için uygun şartlar mevcut değilse zorla onun sırtı dönük oyunundan faydalanma yolunu seçmiyor Yağızer Uluğ. Zira böyle bir ısrar rakip savunmalara sağlıklı yerleşim fırsatı için fazladan süre verecektir ki zaten rakip savunmayı birebirle bozabilecek bir skorere sahip değilken Yağızer Uluğ’un isteyeceği son şeydir bu.
Hücumda Lampe’nin alçak post civarlarında olmadığı bölümlerde tam manasıyla şuta odaklanmış beş oyuncu bulunuyor Beşiktaş Sompo Japan’da. Boyalı alanda birikmenin hücumun sağlıklı işlemediğine dair kesin bir kanıt olması gibi dışarıdaki yığılmanın da bundan bir farkı yok. Beşiktaş Sompo Japan’ın dışarıdaki yığılmaları ise açık bir amaca yönelik: Rakip savunmaların yerleşimini bozmak. Bir kez daha üst düzey skorer yoksunluğunun altını çizmek gerekir. O halde skora giden yol topsuz koşulardan geçiyor bir kez daha.
Nate Wolters da Engin de Lampe de iyi pasörler. Uzun bir pasöre sahip olmak önemli bir avantaj ve bundan faydalanmak hücumu boyutlandırmak için pek çok çözüm önerisine üstünlük kurabilir. Burada özellikle kısaların çembere doğru yaptıkları topsuz koşular önemli. Beşiktaş Sompo Japan’ın daha keskin hale getirmesi gereken önemli bir noktadır bu.
Tüm bu veriler ışığında açıklanabilir Yağızer Uluğ’un Anadolu Efes karşılaşmasındaki oyun planı. Amaç Anadolu Efes hücumlarında sıkça gördüğümüz sıkıntıları mümkün mertebe gün yüzüne çıkarmak. Savunma eksikliğini ise bir maçlık da olsa halının altına süpürmek.
Özellikle beş numaradaki savunma eksikliği üst düzey bir Euroleague takımının bütün bir maçı üzerine kurgulayabileceği bir kadro planlama yanlışı. Ancak Anadolu Efes’in Beşiktaş Sompo Japan karşısında maçın hemen hiçbir bölümünde bu doğrultuda bir girişimi olmadı. Heurtel gibi pivot besleme alışkanlığı yüksek bir oyuncuya sahip olunmasına karşın üstelik. Bu sıkıntı hiç şüphe yok ki -bir kez daha- hücumları daha boyutlu hale getirememekten kaynaklanıyor. Rakip takımın beş numarası ciddi bir savunma zafiyeti içeriyorsa bu avantaj tek paslı bir ikili oyun veya ısrarlı post-up’lara kullanılamaz. Verimli olmaz. Yapmak gereken bu 5 numaranın savunma eksikliğine takım olarak verilen tepkiden yararlanmak. Zira pivot savunmada yumuşak veya ağır kalıyorsa, çember çevresini hakimiyeti altına alamıyorsa kalan dört kişi mutlaka yerleşimlerini buna göre alacak ve ağırlık noktalarını içeri doğru kaydıracaktır.
Dolayısıyla doğru top dolaşımı veya doğru oyuncunun doğru yerde -ancak süratli olarak- topla buluşması ile o açıktan yararlanma fırsatları muhakkak kendini gösterecektir. Lakin Anadolu Efes’in böyle bir durum karşısında bir kez daha rakip savunmanın eksilerini artılarını değerlendirmeden tamamen oyun kurucuya bağımlı bir oyun oynadığını gördük. Anadolu Efes’in kadro kalitesi Beşiktaş Sompo Japan’ın elbette üstündedir ve bu şekilde de maçı kazanması mümkündür. Alınacak bir galibiyet de elbette sürpriz olmayacaktı ancak oynanan basketbolun yanlışlığını gidermeyecekti bu galibiyet. Bundan önce de olduğu gibi.
Anadolu Efes’in hücum kurgusuna önlem almak üst düzey bir savunmaya sahip olmanın çok daha azını yeterli kılabiliyor. Beşiktaş Sompo Japan da bundan faydalandı. Savunmada yerleşimi mümkün olan en iyi şekilde yaparak püskürttü Anadolu Efes hücumlarını. Hemen her ikili oyunda yardımlar çok doğru yerden doğru zamanlamalarla geldi. Öte yandan Anadolu Efes yakaladığı ters eşleşmeleri ,topu zoraki oyun kurucuya aktarma prensibi nedeniyle, kullanmaya yeltenmedi bile. Halbuki maçın önemli bir bölümünü Beşiktaş Sompo Japan iki pivot, Anadolu Efes ise tek pivotla oynarken sürekli ters eşleşmeleri yakalamıştı Anadolu Efes. Ancak bu bölümden de en büyük faydayı kısayla eşleşen Lampe’yi doğru yerde topla buluşturarak Beşiktaş Sompo Japan’ın elde ettiğini gördük. Öte yandan Anadolu Efes’i geçen sezon Real Madrid serisinde çok daha dirençli tutan geçiş hücum fırsatlarının sayısı Beşiktaş Sompo Japan’ın agresif ribaund saldırılarıyla birlikte azaltıldı. Özellikle Murphy-Lampe ikilisinin hücum ribaundlarındaki etkinliği Anadolu Efes için olası bir çıkış kapısını daha kapatmış oldu. Yani Yağızer Uluğ savunmadaki açıkların kapatılmasında agresif hücum reaksiyonlarını kullandı.
Sonuç itibariyle maç genelinde Beşiktaş Sompo Japan, hücum planları için son derece kıymetli olan geçiş hücum fırsatlarını istediği sayıda buldu. Bu gibi fırsatlarda topun kimin elinde olduğu önemli olmaksızın en uygun oyuncuyu topla buluşturdu Beşiktaş Sompo Japan. Zaten pivot+dört kısayla geçen uzun sürelerde hemen herkesin bu hücumları etkili kullanması mümkün. Ortada maçın her anını istediği şekle getirebilmiş bir takım var. Savunmadaki eksiklerinin rakip tarafından doğru kullanılamamış olması değil, rakibin en az o kadar önemli bir mentalite eksikliğinin kusursuz kullanılmış olması önemli. Hem de fazlasıyla.
Yağızer Uluğ maç sonrası yaptığı açıklamada taktik, teknik detayları değil enerjiyi ön plana koyduklarını söyledi. Kısmen katılıyor, yüksek oranda katılmıyorum. Taktiksel detaylarda da Anadolu Efes’in rakipleri için reçete niteliğinde bir maç kurguladı. Maçın herhangi bir dakikası Anadolu Efes’in istediği şekilde oynanmadı.
Dediğim gibi; Beşiktaş Sompo Japan kadrosu, rakip merkezli alınan önlemlerin arttığı sezonun ilerleyen bölümleri için hâlâ önemli eksikler barındırmaktadır. Ancak doğru oyuncu planlamasıyla uzun vadede çok önemli hedefler için fazlasıyla gerçekçi bir oyun felsefesine sahip an itibariyle. Buna karşın Kartal Özmızrak’ın ne kadar önemli bir kayıp olduğunu tekrar ifade etmek gerekir. Zira bu sistem ona ; o, bu sisteme çok şey katardı. Nate Wolters gibi Kartal da parlayabilirdi.
Öte yandan Anadolu Efes için çok önemli sorunlar bundan önce olduğu gibi halihazırda da devam etmektedir. Sembolik olarak altı çizilebilir ki bundan 1 yıl önce aldığı ribaund sonrası şartlar elverişli ise tüm sahayı geçerek kolay sayılar bulan -ki bunu Avrupa’da en iyi yapan oyuncu- Cedi Osman’ın bu tarz denemelerini artık pek çok uygun şartta göremiyor olmamız fazlasıyla açıklıyor bazı şeyleri. Anadolu Efes hücumu ya çok boyutlu hale gelir, ya da çok boyutlu hücumların ağırlığı altında kalır. Zira çok kıymetli artıları içerisinde barındıran bir kadro var elde ancak mevcut avantajlardan faydalanmak bu gün itibariyle çok zor.
- Köşe yazısının içeriğinde kullanılan görseller ULEB Eurocup organizasyonu ve Fanatik’in resmi web adresleri üzerinden temin edilmiştir.