Ön çapraz bağ sakatlığından muzdarip olan tüm sporcular, kaçınılmaz olarak “Eskisi gibi olabilecek mi?” sorusuna maruz kalırlar.
Basketbolda bu sakatlığı geçiren oyuncular ise asla eskisi gibi olmuyorlar. Daha iyiye gidiyorlar, en azından orta mesafe şutları konusunda.
Çünkü rehabilitasyon sürecinde basketbolcular ayakta durabiliyor ancak enerjik hareketler yapamıyorlar.
Washington Wizards’ın pivotu Nene Hilario, 2005’te ön çapraz bağ sakatlığı geçirmeden önce orta mesafeden %23.8 isabetle şut atıyordu. O zamandan bu yana Hilario’nun şut yüzdesi %41’e kadar yükseldi.
Bu sezon New Orleans’da forma giyen ve sakatlandığı 2008 yılında Philadelphia 76ers’ta oynayan Jason Smith, sakatlanmadan önce orta mesafeden %36 ile oynarken, dönüşünden bu yana orta mesafeden %50.3 ile şut atıyor. Smith bu konuyla ilgili “Bu sakatlık tamamen şut atmaya odaklanmanıza yol açıyor, çünkü belirli bir süre boyunca yapabileceğiniz tek şey bu. Şimdi orta mesafe şutlarım oyunumun önemli bir parçası, önceden böyle değildi” diyor.
Önümüzdeki aylar ve sezonlar bu örneklerin daha yüksek düzeyde test edilmesine sahne olacak. Chicago Bulls’un yıldızı Derrick Rose tarihte MVP ödülünü kazanan en genç oyuncu olduktan bir sene sonra, geçtiğimiz playoff’larda ön çapraz bağlarını sakatlamıştı. Bu sezon da Boston Celtics’in yıldız oyun kurucusu Rajon Rondo aynı şekilde sakatlandı.
Sadece iki hafta önce bu sezon NBA Draft’ında 1 numara seçilmesi beklenen Nerlens Noel yine ön çapraz bağ sakatlığından muzdarip oldu.
Peki bu oyuncular daha iyi birer orta mesafe şutörü olarak dönebilecekler mi?
Bu soruya cevap vermek için 2003’ten bu yana ön çapraz bağ sakatlığı yaşayan 34 oyuncu araştırdık. Araştırmayı daha gerçekçi kılmak için oyuncuların sayısını 20’ye düşürdük ve en yaşlı oyuncuyu da 26 yaşında seçtik. Sonuçlar gösterdi ki bu oyuncular sakatlıktan döndükten sonra orta mesafeden %42 ile oynuyorlardı. Sakatlıklardan önce bu yüzde %38 idi. Bu kayda değer bir gelişim.
Bu istatistiğin daha ikna edici olabilmesi için oyuncuların yaşlarına ve NBA’de en az 5 sezon geçirip geçirmediklerine göre değerlendirildiğinde oyuncuların çaylak sezonlarından sonra orta mesafe şutlarının %39’dan %40’a çıktığını belirtmek gerekiyor.
Tüm bu gelişim göstergelerine rağmen, Al Jefferson, Willie Green ve Tony Allen’ın şut yüzdeleri sakatlıktan sonra aynı kaldı. Eski Orlando’lu Pat Garrity’nin ise yüzdesinin düştüğü görülüyor.
Daha önceki sezonlarda ortalama 3.5 oyuncu bu sakatlığı geçirirken 2012’de bu sayı 5’e yükseldi.
Rose ve New York Knicks gardı Iman Shumpert geçtiğimiz playoff’ların ilk günü olan 28 Nisan’da sakatlanmışlardı. Sonraki günlerde Baron Davis de aynı sakatlığı geçirmişti.
Zaman geçtikçe ACL sakatlığı nedeniyle yapılan ameliyatlar daha zahmetsiz hale geldi. Oyuncuların geri dönüşü 8 ay ile 1 yıl arasında değiştiği için oyuncuların şutlarını geliştirmesi için bolca zamanları oluyordu.
Diz sakatlıkları konusunda uzman olan cerrah David Altchek, ameliyat ettiği oyuncuların operasyonu takip eden iki ay boyunca ve şişlik inene kadar basketbolla ilgili herhangi bir aktivite yapmalarını yasaklıyor. 12-16 haftadan sonra ise sabit şut antrenmanlarını yapmalarına izin veriyor.
Dört ve sekizinci aylar arasında sağlık protokolü diyor ki; şut, şut, şut…
Bu sezonki ilk maçını Ocak’ta oynayabilen Iman Shumpert “Bir süre diziniz zıplamanıza izin vermiyor. Bol bol şut atmak durumunda kalıyorsunuz.”
Önümüzdeki haftalarda ligdeki tüm gözler Rose’un dönüşünde olacak. Çünkü Rose bu sakatlığı geçiren oyuncular içerisinde en yüksek profile sahip olanı. Rose antrenmanlara başlamasına rağmen Bulls temkinli davranıyor ve dönüş için kesin bir tarih vermemeyi tercih ediyor. Rose’un takım arkadaşı ve orta mesafe şutlarıyla ünlü Rip Hamilton da sakatlık dönüşünden sonra Rose’un orta mesafe şutlarının gelişeceğini düşünüyor.
“Onda fark ettiğim iki şey var; ilki vücudu, rehabilitasyonda çok güçlenmiş. İkincisi ise orta mesafe şut çalışmasına verdiği önem” diyen Hamilton. “Bir şeyi geliştirmenin tek yolu çalışmaktır ve herkes onun ne kadar iyi çalıştığını bilir” diye de ekliyor.
Rose belki önümüzdeki sezona kadar dönmeyeceğini söylüyor. Rose: “Evet şut çalıştığım doğru ancak beni hiçbir zaman şutör olarak niteleyemeyeceksiniz. Benim oyunum penetre üzerine kurulu” diyor.
Eğer Rose bu sezon dönerse gelişimi hemen beklemek doğru olmaz. Genellikle bahsettiğimiz gelişim ikinci sezonda öngörülüyor. New Orleans’lı Jason Smith’in dönüş sezonunda şut yüzdesi sadece %32.9’du.
Jason bunun nedenini de şöyle açıklıyor: “Döndüğünüz ilk sezonda bacaklarınızda yoğun bir ağırlık hissediyorsunuz, bacaklarınıza tekrar yüklenebilmek önemli zaman alıyor.”
Yazan: Chris Herring
Çeviren: Alper Tortop