32dk = 200.000 USD ise 8dk = ?

Aslında geçen yazının yorumunda bu 4+1=5+0 önermesinin yanlış olduğunu, birazcık mantığını yoğunlaştırdığında bunu farkedeceğini belirtmiştim. Fakat gördüğüm kadarıyla önermeni sorgulamak yerine daha da ileri giderek var olan yanlış önermen üzerinden yeni saptamalar yapmışsın.Genel çıkış noktan bana göre hatalı olduğu için haliyle bu yazın boyunca belirttiklerinin de pek fazla bir geçerliliği yok.

1- basketbol senin yaptığın gibi birkaç basit matematiksel hesap veya istatistik üzerinden yürümüyor. Bu oyunun görebildiğimiz ve göremediğimiz birçok bileşeni bulunmaktadır..

2- Yaptığın şey sen farkında olmasan da aslında dehşet verici: öyle ki sanki Türkiye basketbol liginin en önemli sorunu sınırlı türk oyuncunun alabildiği fahiş ücretmiş gibi lanse etmektesin. Yerli oyuncu piyasasını normalden yüksek olmasından rahatsız olabilirsin, eyvallah ama bence çok çok gerilerde yer alan bir sorunu arka arkaya 2 yazı yazarak eleştirmen veya en yalın haliyle belirtmen bile abesle iştigal..

3- geçen yorumda da belirttim, fahiş ücret alan oyuncuları sanki çuvallaymış gibi göstermek doğru değil. Bu oyuncuların performanslarını takımdaki rolleri birbirinden çok ayrı olan yabancı oyuncularla kıyaslamak yanlış bir tutumdur..

4- elbette 3+2’e göre 5+0 ‘da oyuncuların alacağı ücretler düşecek ve düşmeli de. Fakat işe bir de diğer boyutundan bakalım. takımında ortalama üstü bir performans sergileyen hiç mi oyuncu yok.Peki senin yanlış olan önermenle değerlendirme yaparsak; kulüpler oyuncuya; artık takımda senin bu performansına ihtiyacımız yok,ama eğer istersen geçen sene aldığın ücretin 1/4’ine oynarsan seni takımda tutabiliriz” dediğinde nasıl bir tavır sergileyeceğiz..

5- Bizim yerli oyuncularımızın büyük bir kısmı, eğitimlerini yarıda bırakmalarından dolayı tek geçim kaynakları olarak ellerinde basketbol kalıyor. Yabancı oyuncuların büyük bir kısmının ise basketbol dışında kullanabilecekleri bir diplomaları var ve bu yüzden kariyerlerine risk alarak avrupa’da daha cüzi ücretlerle başlayabiliyorlar.Bunu bir sıçrama noktası olarak görüyorlar.Ayrıca Senin belirttiğin şaşalı istatistiklere sahip olan oyuncu veya oyuncularla beraber kaç yabancı oyuncu da hayal kırıklığı yaratarak ülkesine geri dönüyor,kulüplerin bunu da sorgulamaları lazım..

6- 2012’ de lokavt oldu bildiğin üzere nba’de. Aslında bir önceki toplu sözleşme görüşmelerinde de takım sahipleri ve oyuncular anlaşmazlık yaşıyorlardı. Emin değilim sanırım 2004 veya 2005 olsa gerek. Takım sahipleri kontratların süresinin kısaltılmasını, tavan ücretlerin düşürülmesini, vs talep ediyorlardı. Bu tartışmaların devam ettiği süreçte, Bundan en çok rahatsızlık duyan küçük ölçekli takımlardan biri olan golden state jason richardson ve troy murphy’nin kontratlarını 6-7 yıl ve 70-80 milyon dolar arası uzatmıştı. Aynı zamanda salary cap’inde epey boşluk bulunan takımlar piyasadaki sınırlı, sınırsız free agent’ların birçoğuna teklif sunarak oyuncuların değerlerini şişirdiler. Balon kontratlar,zaten ayrı bir yazı konusu. Bunu niye yazdım;mesela A oyuncu B takımında iyi bir performans sergiledi. Daha yüksek bütçeli C takımı çok da ihtiyacı olmadığı halde a oyuncuya değerinin üstünde ücret teklif ederek kendi bünyesine katıyor. Amaç bazen sadece kendi takımını güçlendirmek değil, rakip takımı zayıflatmak da olabiliyor. Elbette bu durumların sayısı çok fazla değil ama piyasayı yükselten etkenlerden biri de budur..

7- Gene geçen yazıda da belirtmiştim ve sormuştum:acaba tepedeki 1-2 takım haricinde hangi takım yerli oyunculara düzenli olarak ödeme yapıp borçlanmayabiliyor. Hatırlayın Ömer Aşık’ın nasıl aforoz edildiğini ya da Engin Atsür’ün alacaklarının tahsili için mücadele ettiğinde “ya bizde kimsenin parası kalmaz klişelerini”.. Atlamayalım, birçok kişi unutmuş olabilir ama hatırlatmayı kendime görev sayıyorum. Cüneyt Erden ve Bekir Yarangüme’nin sözleşme haklarından vazgeçmeleri için yaz süresince günde çift idmana tabii tutulduklarını nasıl unutalım. Bence de Cüneyt ve Bekir’in kontratları yüksekti ama bu kontratlardan niye sürekli sadece menajerleri sorumlu tutuyoruz, iş bilmez yöneticilerin, sorumsuz ,plansız para savuran insanların hiç mi suçu yok..

8- Son olarak yazında kullandığın bir kavramdan rahatsızlık duyduğumu belirtmek istiyorum. “Tüm oyuncuların, menajerlerin ve takımların anlaması gereken nokta şu: Oyunun kuralları değişti, artık sahada olmak için artı değer yaratmak gerekiyor.”
Ben şahsen oyuncu menajerlerinden hiç haz etmem.Her fırsatta eleştirme hakkımı kullanmaya gayret ederim. Ama bahsi geçen “artı değer” kavramı –artık bilinçli olarak mı yoksa başka anlamda mı yazdın bilemiyorum- anlam olarak çok farklı şeyler çağrıştırmaktadır. Oyuncular meta değildir.Öyle görünüyor olsalar bile öyle değiller.Öyle olsalar bile bunu kapitalist bakış açısıyla dile getirmek doğru değil..

Elbette yerli oyuncuların ücretleri bir tartışma konusudur. Ama sorunun özüne inmek yerine sorunların sonuçlarını gereğinden fazla eşelemeye devam edersek asıl görmemiz gereken olguyu gözden kaçırmış oluruz..
İyi çalışmalar

Merhaba,

Uzun cevabiniz icin tesekkur ederim, madde madde gitmissiniz o yonde cevap vereyim.

1) Basketbol elbette ki sadece istatistikler uzerinden yurumuyor; ancak genel bir kani olusturmak için istatistik kağıdı bize epey bir yön gösterir. Hele aynı pozisyonda oynayan oyuncuların istatistikleri arasında dağlar kadar fark olursa birinin diğerinden faydalı olduğunu söylemek yanlış olmaz.

2) Basketbolda şu anda transfer sezonundayız. Finaldeki iki takım hariç tüm takımlar sezonu bitirdiler ve transferler ile ilgilenmeye başladılar. Ve evet benim düşünceme göre şu anda basketboldaki en önemli sorunlardan biri yabancı sınırının belirsizliği idi ki o konuda bir yazı yazdım. O konu netleşince en önemli ikinci konu bu üç aylık dönemde alınan yüksek ücretler. Ben bir basketbolsever olarak aynı bütçe ile daha kaliteli oyuncular seyretme şansımın elimden alındığını düşünüyorum.

3) Fahiş ücretten kastın ne olduğunu netleştirmek gerekir. Benim görüşüme göre bir Türk pasaportlu oyuncu yurt dışında ne kontrat bulabilecek ise Türkiye ligi’nde de en fazla %25 fazlasını bulabilmeli. Şimdi aklınıza herhangi bir oyuncu getirin ve oyuncuyu Yunan, Alman, Ispanyol ligi’ne koyabiliyorsanız koyun. Bence o oyuncunun orada bulacağı kontratlar buradakinden çok daha düşük.

4) Yazının başlığına binaen Türk pasaportlu oyuncuların yabancıların 4’te biri ücret almasını gerektiğini önerdiğimi düşünmüşsünüz ama direkt olarak böyle bir çıkarımım yok. Herkes faydası ölçüsünde ücret almalı. Şu andaki transfer piyasasında uçuşan fiyatlar geçen seneden de yüksek bunun anlamsızlığını vurgulamaya çalışıyorum bir yandan da.

5) Hiçbir spor klubünün bizim oyuncularımız okuyamadı, onların hayatlarını garantiye alalım da sonradan zorluk çekmesinler mantığı ile hareket etmelerini gerektirecek bir durum olduğunu sanmıyorum. Ayrıca profesyonel olmuş hiçbir yabancı oyuncunun da “Türkiye’de az para oynayayım, sıçrama yapamazsam mühendisliğe dönerim” gibi bir mantığı olduğunu düşünmüyorum. Bunun yanısıra hiçbir takım %100 başarı ile transfer yapamaz, bu konumuzun tamamen dışında menajerlik sistemi ve scouting noktasında bir problem.

6) Param var harcayayım sistemi elbette ki piyasayı yükseltir. Sırf bu sebeple NBA’de salary cap ve tavan ücret gibi kavramlar var. Ancak her piyasa kendi içerisinde bir dengeye oturacaktır.

7) Iş bilmez yöneticilerin basketbola verdikleri zarar tartışılmaz. Cüneyt ve Bekir konularında size tamamen katılıyorum. Bir oyuncu ile anlaştıysan ve bir ücret ödemeyi taahhüt ettiysen ona mobbing uygulamak iş hukukuna göre dahi sorunludur. Zaten benim yazımda menajerlerle ilgili bir bölüm yok, ama tabii menajerler kulüplerle olması gerekenin çok üzerinde içli dışlı haldeler.

8) Bahsettiğim artı değer sahanın içerisinde veya dışarısında olan artı değerler. Dediğiniz gibi basketbol sadece saha içerisindeki istatistiklerden ibaret değil. Sadece pasaportun üzerinde yazan TR ibaresi üzerinden oyuncu fiyatlamanın kalkması gerektiğini düşünüyorum.

32 yaşındayım, yaklaşık 25 yıldır tüm sporları ve özellikle basketbolu takip ediyorum. Tüm spor dallarında takımların benim kendi şirketimde olduğu gibi düşünmeleri gerektiğine inanıyorum: Bu oyuncu/çalışan benim firmamdan/takımımdan ayrılırsa ne kaybederim, o başka bir firmada çalışma şansı bulsa ne kadar ücret alır. Kendi şirketlerini gayet başarılı yöneten kulüp yöneticilerinin de aynı mantıkla bakması sorunu kökünden çözecektir.